Genel Olarak
Hak sahibi hakkını kullanmada tümüyle serbest değildir. Bir hakkın amacına aykırı olarak kullanılması dürüstlük kuralı ile bağdaşmaz ve böylece o hak kötüye kullanılmış olur.
Hakkın Kötüye Kullanılma Halleri Nelerdir?
Hakkın kötüye kullanılıp kullanılmadığı her olay kendi şartları içinde ayrıca araştırılacak ise de, bazı unsurlar hakkın kötüye kullanıldığı yönünde önemli bir işaret edebilir. Bu unsurlar şunlardır: Hakkın kullanılmasında meşru bir menfaat bulunmaması, hakkın kullanılmasının sağlanacağı menfaat ile başkasına vereceği zarar arasında aşırı oransızlık bulunması, kendi ahlaka aykırı davranışına dayanarak hak kullanılması, Uyarılan güvene aykırı davranışta bulunulması.
Hakkın kullanılmasında meşru bir menfaat bulunmaması : Bir hakkın, hak sahibine meşru bir menfaat sağlamak için değil de sırf bir başkasını zarara sokmak onu güç duruma düşürmek veya gayrimeşru kazanç sağlamak üzere kullanılması halinde hak kötüye kullanılmış olur.
Hakkın kullanılmasının sağlanacağı menfaat ile başkasına vereceği zarar arasında aşırı oransızlık bulunması: Bir kimsenin hakkını kullanması sonucunda elde edeceği yarar, diğer kişinin buna karşılık uğrayacağı zarara nazaran fevkalade önemsiz ise hakkın kötüye kullanıldığı kabul edilebilir.
Kendi ahlaka aykırı davranışına dayanarak hak kullanılması: Bir kimsenin aldatıcı davranışlarda bulunarak yarattığı duruma dayanan bir hakkı kullanması halinde bu davranışın hakkın kötüye kullanılması sayılmasına imkân verir. Mesela bir kimsenin karşı tarafı oyalayarak bir zamanaşımı süresini veya hak düşürücü süreyi geçirttikten sonra zamanaşımı veya hak düşürücü savunmasında bulunması hakkın kötüye kullanılmasıdır.
Uyandırılan güvene aykırı davranışta bulunulması: Çelişkili davranış yasağı mesela herhangi bir aldatma niyeti olmasa dahi, bir hakkın kullanılmayacağı yolunda karşı tarafa kesin kanaat oluştuktan sonra o hakkın kullanmaya kalkışmalı hakkın kötüye kullanılması sayılabilir.
 |
Yorumlar
Yorum Gönder