Genel Bilgi
Avrupa Futbol Federasyonları Birliği İsviçre Medeni Kanunu’na göre kurulmuş ve ticaret siciline kayıtlı bir dernektir. 15 Haziran 1954’te İsviçre’de bulunan Basel şehrinde kurulmuştur. FIFA’nın altı üyesinden birisidir. UEFA’nın bünyesinde 2022 yılı itibari ile 55 üye ulusal futbol federasyonu vardır.
Ulusal federasyonlar kendi ülkesinin egemenlik alanında yönetim ve yargı egemenliğini bünyelerinde barındırdıkları idari ve yargısal organlar ile kullanırken UEFA da kendi düzenlediği organizasyonların, turnuvaların yönetimi ve yürütülmesi için idari ve yargısal organlara sahiptir.
Statünün 11. Maddesi ana organları düzenlemektedir. Buna göre Kongre, Yönetim Kurulu, Başkan ve yargısal organlar bölgesel bir konfederasyon olan UEFA’nın ana organlarıdır.
Üst birliği olan FIFA gibi CAS’ın yetkisini kabul etmiş olduğu için UEFA disiplin kurullarının vermiş olduğu cezalara karşı CAS’a başvurulabilecek ve UEFA’nın da merkezinin bulunduğu İsviçre Federal Mahkemesi en son karar mercii olacaktır.
UEFA’nın İdari Organları
En üst idari organ olan Kongrenin görevleri; UEFA Yıllık Raporunun alınması ve değerlendirilmesi, mali raporun ve denetçi raporunun onaylanması, yıllık hesapların ve bütçenin onaylanması, UEFA Başkanı seçimi, UEFA Yürütme Komitesi üyelerinin seçimi ve Avrupa Kulüpler Birliği (ECA) ve Avrupa Ligleri tarafından seçilen Yürütme Komitesi üyelerinin onaylanması, FIFA Konseyi'nin Avrupalı üyelerinin seçimi, denetim organının seçimi, UEFA Tüzüğünün değiştirilmesi tekliflerin değerlendirilmesi ve kararların alınması, üyelik başvurularının değerlendirilmesi ve üye bir derneğin dışlanması, bir üye derneğin, UEFA İcra Komitesi üyesinin veya başka bir organın üyesinin askıya alınmasının kaldırılması veya devam ettirilmesine ilişkin kararlar, Bir UEFA İcra Komitesi üyesinin veya adaletin idaresi için UEFA organlarının görevden alınmasına ilişkin tekliflerin değerlendirilmesi olarak sıralanabilir.[1]
Olağanüstü Kongre, UEFA Yönetim Kurulu tarafından veya UEFA üyesi federasyonların beşte birinin veya daha fazlasının gündeme getirilecek maddeleri belirterek yazılı talebi üzerine toplanabilir.[2]
Yönetim Kurulu, UEFA Kongresi'nin veya başka bir organın yasal veya yasal yetki alanına girmeyen tüm konularda düzenlemeleri kabul etme ve karar verme yetkisine sahiptir.[3]
UEFA’nın Yargısal Organları
Genel Olarak
Statünün 32. maddesi ile yargısal organların bağımsızlığı vurgulanmakta ve bu organların üyelerinin yıllık görev süreleri için UEFA Yönetim Kurulu tarafından seçildiği ve seçilen üyelerin Kongre tarafından onaylanması gerektiği hüküm altına alınmıştır. Statü ile genel çerçeve çizilmiş asıl detaylı düzenlemeler özel talimatlarda yer almaktadır.[4]
Kontrol, Etik ve Disiplin Kurulu
Kurul, başkan, iki başkan yardımcısı ve ayrıca yedi üyeden oluşur. Kurul Yönetim Kurulu tarafından yürürlüğe konan talimat ve statü gereğince yargı alanına giren tüm etik ve disiplin yargılamasını yapmaya görevlidir. Kurul heyet olarak yargılama yapabildiği gibi bazı durumlarda da tek hakemli olarak karar alabilmektedir.[5]
Kurul UEFA nezdinde icra edilen organizasyonlardan sonra toplanarak verilen raporlar çerçevesinde disiplin suçlarını görüşüp bunlarla ilgili UEFA Disiplin Talimatı kapsamında gerekli cezaları vermekle görevlidir.
Disiplin Kurulu’nun verdiği kararlar nihai değildir. Üç gün içerisinde Tahkim Kurulu’na başvurulabilir.[6] UEFA Disiplin Kurulunun bir cezasına karşı UEFA Tahkimine gitmeden CAS’a başvurulamaz.
Tahkim Kurulu
Tahkim Kurulu başkan, iki başkan yardımcısı ve dokuz üyeden oluşur. Kurul, Kontrol ve Etik Disiplin Etik Kurulu’nun kararları aleyhine yapılan başvuruları incelemekle yükümlüdür. Tahkim Kurulu’nda mutlaka duruşma yapılmakta ve nihai karar tek oturumda verilmektedir. Bazı durumlarda Kurul doğrudan ilk ve son yargı merci olarak karar vermekle yükümlüdür. Bu durumlara bir takımın turnuvadan men edilmesi ya da turnuvaya dahil edilmesi gibi konularda, Tahkim Kurulu doğrudan tek başına karar verilebilir.[7]
Tahkim Kurulu kararlarına karşı CAS’a başvuru yolu açıktır. Ancak bu yolun işletilebilmesi için UEFA nezdindeki bütün hukuk yollarının tüketilmiş olması gereklidir.[8]
Etik ve Disiplin Müfettişleri
Müfettişler, Yönetim Kurulu tarafından gerekli görülen sayı kadar atanırlar. Bu müfettişler UEFA’yı Kontrol, Etik ve Disiplin Kurulu ile Tahkim Kurulu önündeki yargılamalarda temsil ederler. Başkanları İcra Kurulu tarafından atanır.
İcra edilen organizasyonları denetleyip faaliyet boyunca tüm hukuksuz durumlara karşı UEFA’yı temsil edebilirler. Müfettişler soruşturmalarla ilgileri olduğunu öne sürdüğü sürece tüm bilgi ve belgelere ulaşma imkânına sahiptir.[9]
Kulüp Finansal Kontrol Kurulu
Hızlı ve kontrolsüz bir ekonomik büyüme sonucu meydana gelecek plansız borçlanma, yönetimsel hatalar, alt yapı ihmalleri futbolun zarar görmesine neden olmaktadır. Bu tür olumsuzlukların önüne geçmek ve futbolun sürdürülebilirliğini sağlamak amacıyla UEFA, 8 yıl önce bazı kurallar ile beraber yaptırımlarını gündeme getirmiş ve uygulamaya geçirmiştir. Bu kurallardan bir tanesi de finansal kriterlerdir.
Bu finansal ve mali kriterlerin yerine getirilmesini denetlemekle görevli Kulüp Finansal Kontrol Kurulu, başkan, iki başkan yardımcısı ve Yönetim Kurulu tarafından gerekli görülen yeteri kadar üyeden oluşmaktadır.[10] UEFA’nın yetki sahası içerisinde yer alan kulüplerin finansal yapılarını belirli standartlara ulaştırmak için gerekli tedbirleri almaya ve incelemeler yapmaya yetkilidir.
[1] https://www.uefa.com/insideuefa/about-uefa/organisation/congress/, Erişim Tarihi 06.11.2022.
[2] https://www.uefa.com/insideuefa/about-uefa/organisation/congress/, Erişim Tarihi 06.11.2022.
[3] https://www.uefa.com/insideuefa/about-uefa/executive-committee/, Erişim Tarihi 06.11.2022.
[4] YALÇINKAYA, CAN: “Sporun İdari Yapılanması”, İstanbul Legal Yayıncılık, Mart (2021), s.34.
[5] İLGEN, ERCAN: “Futbol ve Tahkim”, İstanbul Barosu Dergisi Spor Hukuku Özel Sayısı, İstanbul Barosu Yayınları (2007), s.173.
[6] BIÇAKÇI, LEVENT: “Uluslararası Spor Yargılaması” Ankara Barosu Spor Hukuku Kurulu Av. İsmail İnan Armağanı, Ankara, Ankara Barosu, (2013), s.125.
[7] YALÇINKAYA: s.35.
[8] BIÇAKÇI: s.126.
[9] BIÇAKÇI: s.126.
[10] TUTAR, SALİH: “Finansal Fair-Play Kriterlerine Uyum Süreci Futbol Kulüplerinin Muhasebe Uygulamalarında Manipülatif Eylemleri Tetikler mi?” Journal Emi Dergisi, Cilt (2), S.3, (2018), s.130.
Yorumlar
Yorum Gönder